Bescherm de bomen van Leiden

Voorzitter,

Ik wil beginnen met een citaat van de dichter William Blake:

Een dwaas ziet niet dezelfde boom als de wijze.

Je kunt dus verschillend tegen bomen aankijken. Zie je ze als een soort alternatieve lantaarnpalen of als mede-bewoners van de stad?

De Partij voor de Dieren kijkt in elk geval anders naar bomen dan het college en we zijn dan ook niet gelukkig met de voorliggende bomenverordening.

1. Ten eerste verandert de nieuwe verordening de definitie van een boom. Een opstaand gewas heet pas een boom als deze op 1.30 hoogte een dikte van 20 cm heeft bereikt. Een steekproef van een kaplijst leert dat een deregulering van 10 naar 20 cm 40% minder vergunningsaanvragen en dus MINDER lastendruk oplevert.

Maar een boom van 10 centimeter dik is toch nog 10 tot 15 meter hoog en een boom van 20 centimeter dik is15-25 meter. Met een gemiddelde groeisnelheid van 8 mm per jaar duurt het dus 25 jaar voordat een boom 20 centimeter dik is geworden. Wij vinden we het een slecht signaal om alle bomen jonger dan 25 jaar vogelvrij te verklaren. Het 1e amendement dat ik indien wil dan ook terug naar de oorspronkelijke 10 cm.

2. Een 2e deregulering betreft het onderscheid tussen openbare en niet openbare ruimte. Openbare ruimte wordt in de verordening gedefinieerd als een voor ieder toegankelijk gebied. De niet-openbare ruimte is de ruimte die niet vrij toegankelijk is. Het gaat dus niet ALLEEN om kleine privétuintjes, maar ook om bedrijventerreinen, schoolpleinen, speeltuinen of terreinen van instellingen zoals de universiteit of de gemeente. Is een schoolplein achter een gesloten hek toegankelijk? Als het hek dicht is, niet, als het open is wel? Onduidelijk.

Leiden is verder de enige gemeente in Nederland, voor zover wij hebben kunnen nagaan, waar dit onderscheid gemaakt tussen openbare en niet-openbare ruimte. De bomenverordeningen van Breda, Haarlem en Delft, waar het college naar verwijst, maken dit onderscheid ook niet. Er is dus een groter risico op illegale kap en allerlei bezwaarprocedures achteraf. Maar de boom is dan al gekapt. Wat gebeurt er met projectontwikkelaars die tijdelijk eigenaar zijn van een te bebouwen gebied. Volgens deze verordening morgen de bomen dan gekapt worden. Alleen al de ontwikkelingen rond Nieuweroord leidt tot lastige situaties. Of neem de uilenboom in het Bos van Bosman stond precies op de grens tussen particulier en openbaar gebied.

Daarom behelst ons tweede amendement het opheffen van dit onderscheid. Alle bomen over 1 kap. Gelijke monniken, gelijk kappen.

3. De verordening maakt alle bomen in de niet-openbare ruimte vogelvrij (dit zijn ook veel bomen op gemeentegrond), tenzij ze op de Groene kaart staan.

De toetsingscriteria voor de Groene Kaart zijn:

• Verschijningsvorm: ‘een bijzonder uitziende boom’
• Natuur- en Cultuurhistorie: ‘de Anne Frank boom’
• Ecologische Waarde: ‘de uil in de boom in het bos van Bosman’
• Dendrologie en Zeldzaamheid: ‘niet veel voorkomende bomen’
• Beeldbepalend: ‘subjectief’
• Standplaats en Structuur: ‘in Het Plantsoen horen bomen te staan’
• Toekomstverwachting: ‘als de boom over minder dan 5 jaar dood gaat’

Prachtig, maar het is niet objectief. Ook is er nog geen procedure beschreven hoe bomen op de groene kaart komen, of er weer vanaf gaan. We hebben daarom een motie met de vraag of de wethouder in deze lacune kan voorzien zodat daar een transparante procedure voor komt. Graag een toezegging van de wethouder op dit punt.

4. Bestudering van de Groene Kaart laat verder zien dat er veel markante bomen niet op staan. Alle bomen in de grote tuinen op het Rapenburg bijvoorbeeld. De kaart is niet compleet of actueel. Een update om de 4 jaar vinden we ook niet ambitieus genoeg. De kaart zou digitaal raadpleegbaar moeten zijn en altijd, naar redelijkheid, de meeste actuele situatie moeten weergeven. Dat is de strekking van ons 3e amendement.

5. Het laatste amendement vraagt om een aanvulling van de verordening. De Groene Kaart biedt wel extra bescherming, maar DAN NOG kan een boom gekapt worden als er een zwaarwegend MAATSCHAPPELIJK belang is. Volgens het raadsvoorstel moet er HOE DAN ook een herplantplicht komen, danwel een storting in het bomenfonds, maar dit staat niet in de verordening zelf. Het college houdt dus de ruimte aan zich om GEEN herplantplicht of storting te doen.

Voorzitter,
ik vrees dat in deze tijd van bezuinigingen het college in de verleiding komt om veel en graag gebruik van te maken van deze beleidsruimte. De Partij voor de Dieren wil dat niet, net als vele ondertekenaars van deze moties en amendementen, die net als wij kiezen voor groen en niet voor asfalt.