Nota Dieren­welzijn grote stap vooruit

Voorzitter,

Bij de formatiebesprekingen na de gemeenteraadsverkiezingen in 2010 mochten ook niet-collegepartijen een punt inbrengen in het bestuursakkoord. Elke partij die met minder dan 4 zetels in de raad vertegenwoordigd is, mocht een beleidsonderdeel naar keuze aan de portefeuille van een wethouder naar keuze toevoegen. Het zal u niet verbazen dat de Partij voor de Dieren toen koos voor een eigen wethouder Dierenwelzijn, met een samenhangende portefeuille, een apart budget en natuurlijk ook een nieuw beleid.

Die beleidsnota ligt nu voor ons en we willen de wethouder hiermee complimenteren.
We herkennen er veel punten in die o.a. door onze partij zijn ingebracht, zoals de relatie tussen dierenwelzijn en huiselijk geweld, maar het is veel meer dan een actualisering van bestaand beleid.

We hebben grote waardering voor de fundamentele en vooruitstrevende uitgangspunten van de Nota, zoals:

(a) Het stimuleren van bewustwording en kennis
(b) De vereiste expliciete afweging van dierenwelzijnsbelangen tegen andere, conflicterende, belangen
(c) De erkenning van de eigen, intrinsieke waarde van het dier
(d) de vijf te waarborgen vrijheden voor dieren
(e) de voorbeeldfunctie van de gemeente.

Binnen de grenzen van de gemeentelijke mogelijkheden gaat deze nota behoorlijk ver. Maar wat ons betreft mag de gemeente nog veel verder gaan.

Wat blijft over van deze principes als de gemeente bijv. zou berusten in het levend koken van kreeften en het serveren van foie gras tijdens evenementen op haar grondgebied. Het duurt drie minuten voordat een kreeft dood is.

De productie van foie gras is in Nederland verboden. Vandaag werd bekend dat alle supermarkten foie gras uit het schap zullen halen. De meeste grote hotelketens en serveren het niet meer en zelfs koningin Beatrix serveert het niet meer op staatsbanketten. Voorzitter, Leiden kan niet achterblijven: we komen daarom met een motie die verzoekt om evenementen waar deze gerechten geserveerd worden niet langer te faciliteren.

De Partij voor de Dieren is de politieke vertegenwoordiger van een brede maatschappelijke beweging die fundamenteel anders tegen de relatie mens-dier aankijkt. De Partij voor de Dieren claimt dit onderwerp niet exclusief. Dierenwelzijn is immers te belangrijk om links te laten liggen. We zien onszelf als de haas in de marathon we zijn juist blij als ook andere partijen met voorstellen komen. We steunen daarom de motie van GroenLinks voor een verbod op circussen met wilde dieren en de motie van de SP voor een visreservaat in Leiden.

Wij gaan wel 1 stap verder en dienen daarom een amendement in voor een algeheel hengelverbod in de Leidse wateren. Het staat inmiddels buiten discussie dat ook vissen stress en pijn ervaren. Ze hebben een sterk ontwikkeld zenuwstelsel, waardoor een haak in hun bek voor hen bijna even pijnlijk is als voor ons.

Roofvogelshows zijn van dezelfde orde als circussen met wilde dieren. Het zijn wilde vogels die niet thuishoren in een show. Het moedigt bovendien de vraag aan naar de illegale handel in roofvogels en uilen. Ik dien hierbij een motie in die oproept om roofvogelshows in Leiden niet te faciliteren.

Voorzitter, het grootste dierenleed vindt niet plaats onder onze ogen, maar in de bio-industrie: verder weg in het land, waar productiedieren in een zo kort mogelijk leven zoveel mogelijk vlees moeten opbrengen. Binnen Leiden kunnen we daar veel aan doen, door drastisch de consumptie van dierlijke eiwitten te beperken.

Door simpelweg minder vlees en zuivelproducten te eten worden 3 problemen tegelijk aangepakt:

1. Ten eerste dierenwelzijn
2. Ten tweede het broeikaseffect: de vee-industrie zorgt voor 40% meer broeikasgassen dan al het gemotoriseerde vervoer bij elkaar!
3. Ten derde wordt ook de honger in de wereld verminderd. 70% van het landbouwareaal wordt gebruikt voor de veeteelt, en dan met name het veevoer. Land dat anders beschikbaar zou zijn om mensen te voeden.

Daarom stellen wij bij motie voor om het aantal dagen uit te breiden naar minimaal 3. Ook de OR staat hier positief tegenover. Het aantal en de precieze invulling zien wij dan ook graag gerealiseerd in overleg met de OR.

Leiden zou een voorbeeld kunnen geven door hier en nu te stoppen met het fokken van dieren op de kinderboerderij in de Merenwijk. Schattig voor kinderen, al die biggetjes, maar in het najaar gaan ze naar de slager en dat wordt er niet bij verteld.
We dienen daarom een motie in voor een fokverbod op de kinderboerderij, naar het voorbeeld van kinderboerderijen in Amsterdam-Noord en Den Haag, die hun educatieve waarde invullen met volwassen dieren.

Ten slotte: waarschijnlijk zullen we over 50 jaar met schaamte en verbazing terugkijken op de wijze waarop we nu met dieren omgaan, net zoals we nu terugkijken op de slavernij.

Deze nota is daarom niet het laatste woord over dierenwelzijn. Het maatschappelijk denken over dierenwelzijn ontwikkelt zich permanent. De inkt van de nota was nog niet droog of het kabinet kwam met een voornemen dat circussen met wilde dieren verbiedt. Twee weken terug nam de Tweede Kamer een motie aan om te komen tot een registratie van zwerfdieren.

De gemeente hoeft echter niet te wachten op landelijk beleid maar kan vooruitlopen en de grenzen opzoeken. Het overleg tussen de gemeente en dierenwelzijnsorganisaties in en om Leiden biedt mogelijkheden om verder te gaan dan het gemeentelijk kader.

In dat verband wil ik nog enkele punten noemen van ons verlanglijstje.

Ten eerste vuurwerk. Mooi dat de burgemeester heeft aangekondigd om strenger te handhaven op het afsteken van vuurwerk en mooi dat u expliciet noemt dat dieren er gaan last van mogen hebben. Nu niet in winkelcentra. Volgend jaar een verbod in parken en langs de sloot?

Ten tweede proefdieren. Die verblijven in grote aantallen op Leids grondgebied; hoeveel, weten we niet eens precies. Wij vinden dat de gemeente, gegeven haar dierenwelzijnsambities, niet de ogen kan sluiten voor het reilen en zeilen van dit belangrijke segment van het 'Leidse dierenrijk', ook al wordt het formeel gereguleerd door landelijke regels. Het wringt met de grondslagen van de dierenwelzijnsnota wanneer dit een blinde vlek zou blijven. Een vorm van overleg met proefdierhouders zou wel het minste zijn, om bijv. te kijken hoe overtollige/afgedankte proefdieren het beste geplaatst kunnen worden.

Ik dank u voor uw aandacht.