Gebruik van imida­cloprid in relatie tot bijen­sterfte

Indiendatum: jan. 2011
Antwoorddatum: 9 jan. 2011

Zaterdagavond 8 januari 2011 besteedde Zembla aandacht aan de schadelijke effecten van het landbouwbestrijdingsmiddel imidacloprid. Leidenaar en bijenexpert prof. Jeroen van der Sluijs, hoogleraar Utrecht, heeft in de uitzending van Vroege Vogels op 9 januari 2011 gewezen op de effecten van dit superbestrijdingsmiddel, dat voor insecten 7.000 keer giftiger is dan DDT. Insecten sterven direct of worden verzwakt en vatbaar voor ziekten. Imidacloprid wordt als (hoofd)oorzaak genoemd voor de wereldwijde bijensterfte. Afname van het aantal insecten heeft ook effect op insectenetende vogels en zoogdieren. Behalve in landbouwgebieden wordt dit middel ook ingezet op sportvelden om o.a. emelten te doden (stapelvoedsel voor o.a. spreeuwen). Ook is het middel schadelijk voor mensen, wat o.a. blijkt uit allergische reacties.

Nadere info via www.bijensterfte.nl/en/taxonomy/term/1

Vragen:

1. Wordt imidacloprid middel binnen de gemeentegrenzen van Leiden gebruikt, bijvoorbeeld op graslanden, sportvelden of bij ongediertebestrijding?

Het bewuste bestrijdingsmiddel wordt in Leiden niet toegepast in het groen zoals parken, bosplantsoen, gazons, plantenborders (daarin wordt in Leiden al ruim twintig jaar in het geheel geen bestrijdingsmiddel gebruikt), noch op de sportvelden. Wel worden op zeer beperkte schaal bij ongediertebestrijding middelen gebruikt die als werkzame stof imidacloprid bevatten. De gemeentelijke ongediertebestrijder richt zich vooral op preventie, door middel van voorlichting. Indien desondanks overlast ontstaat, worden bestrijdingsmiddelen gebruikt, alle toegelaten door het CTGB (College voor de Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden).

In drie van deze middelen zit imidacloprid als werkzame stof, in gehaltes van 0,03% (Maxforce Quantum, voor professioneel gebruik tegen faraomieren; in Leiden in 2008 voor het laatst gebruikt), 0,05% (Maxforce LN, tegen mieren, in Leiden gemiddeld 8x per jaar gebruikt) en 2,15% (Maxforce White IC, tegen kakkerlakken, in Leiden gemiddeld 19x per jaar gebruikt, in kieren in bakkerijen etc., een druppel gel per meter). Als er alternatieve middelen zijn, zoals het gebruik van lijmvallen voor kakkerlakken, worden die eerst toegepast.

2. Zo ja, welke mogelijkheden ziet het college om, in afwachting van een landelijk verbod, te komen tot een stop op de verkoop en inzet van dit middel?

Wij gebruiken het middel niet bij het groenbeheer en het beheer van de sportvelden en wij gebruiken het slechts op beperkte schaal bij de bestrijding van ongedierte, waarbij de nadruk ligt op preventie, waarbij we waar mogelijk alternatieve middelen inzetten en pas waar het echt nodig is het middel gebruiken, en dan nog op beperkte schaal en selectief, d.w.z. op specifieke plekken en in kleine ruimten.
Dit overwegende zijn wij nu niet voornemens om het gebruik van het imidacloprid door onze organisatie geheel te verbieden, maar vanuit de afdeling Stedelijk Beheer zal worden nagegaan of er minder milieubelastende maar goed werkende middelen beschikbaar zijn.

3. Imidacloprid wordt veel toegepast in de Bollenstreek. Welke mogelijkheden ziet het college om binnen het verband van Holland Rijnland te komen tot een verbod - of een afspraak met het bedrijfsleven om dit middel niet langer toe te passen?

Wij hebben kennisgenomen van het feit dat vragensteller ook het Hoogheemraadschap van Rijnland vragen heeft gesteld en dat het hoogheemraadschap de kwestie met de bloembollensector bespreekt. Wij delen net als het hoogheemraadschap de zorgen van vragensteller over het gebruik van imidacloprid op die schaal en zien de reactie van het hoogheemraadschap met belangstelling tegemoet. Voor het overige achten wij dit vooral een zaak van landelijke regelgeving.