Schrif­te­lijke Vragen: Bouw Recre­a­tiepark Vlietland

Indiendatum: 11 jul. 2022
Antwoorddatum: 30 aug. 2022

Vorige week kwam het bericht dat mogelijk duizenden bomen en struiken moeten worden gekapt voor het nieuw aan te leggen recreatiepark Vlietland [1]. Er ligt nu een plan voor de bouw van 222 luxe vakantiewoningen, een restaurant, een bedrijfswoning en 569 parkeerplaatsen. Dat komt overeen met een oppervlakte van meer dan vier voetbalvelden. Daarnaast worden de recreatiefaciliteiten flink uitgebreid. Van nieuwe fietspaden tot nieuwe stranden, en van nieuwe restaurants tot een aanlegplaats voor een rondvaartboot. Aan te leggen toegangswegen zitten daar nog niet bij.

Hoewel de bomen en struiken die gekapt worden niet op Leids grondgebied staan, grenst Vlietland aan Leiden en heeft de komst van het recreatiepark directe invloed op de Leidse inwoners (zowel mens als dier). Veel Leidenaars en andere inwoners van de Leidse regio, genieten van de groene omgeving. Bovendien heeft het natuurgebied een positieve impact op het woon- en leefklimaat en op de luchtkwaliteit. Met de komst van recreatiewoningen is een groot gedeelte van het gebied niet meer openbaar toegankelijk. Daarnaast is het aannemelijk dat door de bouw van het project en het latere gebruik ervan, minder groen zal overblijven waardoor het woon- en leefklimaat wordt aangetast.

De overwegingen die aan het ontwerpplan ten grondslag liggen, hebben slechts betrekking op de twee functies van ‘Vlietland als watersport- en recreatiegebied’ en niet op de derde functie ‘Vlietland als natuurgebied’. Het is onduidelijk wat de gevolgen van dit project voor Vlietland zijn als (toegankelijk) natuurgebied.

Naast Leidenaars worden ook de dieren de dupe van de grootschalige kap. In het gebied leven broedvogels zoals de buizerd, sperwer en de havik. Vogels die een groot bosgebied nodig hebben om zich blijvend te vestigen. Volgens een bij het nieuwe bestemmingsplan gevoegd rapport is het noordelijke deel van Vlietland een ‘essentieel foerageergebied’ voor vijf vleermuissoorten.

Dat heel veel mensen zich zorgen maken over de negatieve gevolgen van dit project blijkt uit een petitie die in korte tijd meer dan 6.000 keer ondertekend is. [2]

Op grond van artikel 45 van het Reglement van Orde stellen de leden Delver en van Schaik (Partij voor de Dieren) en Van Bree (GroenLinks) het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leiden de volgende vragen:

1. Vindt het college, net als de indieners van deze vragen, het belangrijk dat de natuur in Vlietland behouden en voor iedereen toegankelijk blijft? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Voor tot verdere beantwoording over te gaan, hechten wij waarde aan het schetsen van de juridisch-planologische context. Ter plaatse gelden (via de Beheersverordening 2017 van de gemeente Leidschendam-Voorburg) de regels van het bestemmingplan ‘Vlietland Noordoost 2005’ (met uitzondering van wijzigingsbevoegdheden). Dit bestemmingsplan had als doel de realisatie van een recreatiepark met 222 recreatiewoningen en - appartementen, horeca en in- en outdoor voorzieningen. Met andere woorden, de realisatie van een recreatiepark is juridisch-planologisch reeds toegestaan.

Het nu voorliggende ontwerpbestemmingsplan ‘Doorontwikkeling Vlietland Noord’ voorziet in een aantal programmatische aanpassingen, te weten:

• In afwijking op de reeds toegestane mix van 120 gestapelde recreatiewoningen, 102 grondgebonden recreatiewoningen en een bedrijfswoning, nu uitsluitend in 222 grondgebonden recreatiewoningen.
• In afwijking op de reeds toegestane 3 losse horecavoorzieningen, nu 1 centrale voorziening met horeca.

Het college onderschrijft, los van de juridisch-planologische status, dat groengebieden in de Leidse regio, waaronder Vlietland, van belang zijn voor mens en natuur. Instandhouding van het areaal groen is wenselijk; daarom wordt in regionaal samenwerkingsverband geïnvesteerd in leefbare landschappen (landschappen waarin mens en natuur kunnen aarden). Gezien de nadelen voor de natuurwaarden is het college geen voorstander van deze ontwikkeling en is er binnen de Vlietzone wat Leiden betreft geen ruimte voor deze functie.

Hoewel de exacte gevolgen voor de natuur is op dit moment onbekend zijn staat Leiden op het standpunt dat de natuur niet mag verslechteren. Hoe dan ook moet worden voldaan aan de eisen van de Wet natuurbescherming. Zijn er beschermde soorten in het gebied waar het recreatiepark komt, dan moet ontheffing worden aangevraagd en maatregelen genomen. En hoewel Leiden niet meer kan doen dan wet- en regelgeving voorschrijft zullen we dit wel nadrukkelijk volgen.

De gevolgen voor de bereikbaarheid en dan met name de impact van het extra fietsverkeer op de Vlietweg is een belangrijk aandachtspunt bij de uitwerking. Wij vinden het daarom ook belangrijk om als Leiden aan tafel te zitten en in gesprek te gaan en blijven met de provincie en de gemeente Leidschendam-Voorburg.

Echter het college beseft de planologisch -juridische status van het plan. Als Leidschendam- Voorburg tot aanpassing van het bestemmingsplan besluit, dient er bij de uitvoering in ieder geval zorg te zijn voor ondermeer de afhandeling van het verkeer, voor behoud van de toegankelijkheid van Vlietland voor recreanten en voor behoud en versterking van natuurwaarden.

2. Is het college het met ons eens dat het broze evenwicht met de derde functie (‘Vlietland als natuurgebied’) ernstig dreigt te worden verstoord als de aanleg van dit park doorgaat? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: De uiteindelijke planuitvoering zal onder meer moeten plaatsvinden binnen de kaders van de Wet natuurbescherming. Met eventuele aanwezige beschermde situaties (van flora of fauna) is een instandhoudingsverplichting gemoeid, waar bij herinrichting (onder andere) aan voldaan moet worden. Aanleg van het park betekent een verschuiving van de gebiedsfuncties (van recreatiegebied met natuurwaarden, naar recreatiewonen met andere functies daarbij).

3. Deelt het college onze grote zorg over de mogelijke gevolgen van de bouwplannen voor de functie van Vlietland als natuurgebied naast onze dichtbebouwde stad? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Zie de beantwoording van vraag 2.

4. Is het college het met ons eens dat ingrijpende ontwikkelingen die vlak over de gemeentegrens plaatsvinden, zorgvuldig overleg tussen gemeentelijke bestuursorganen noodzaakt? In hoeverre heeft dit overleg plaatsgevonden? Als het heeft plaatsgevonden: hoe beoordeelt het college dit overleg?

Antwoord: De gemeente Leidschendam-Voorburg heeft de gemeente Leiden in december 2021 een vooroverlegverzoek gestuurd in het kader van de voorbereiding van het concept- ontwerpbestemmingsplan “Doorontwikkeling Vlietland Noord”. Hierop is vanuit de gemeente een ambtelijke reactie gestuurd met onze vragen en aandachtspunten. De gemeente Leidschendam- Voorburg heeft op 27 mei 2022 een reactie gestuurd op de vooroverlegreactie. Daarbij wordt opgemerkt dat de Leidse inbreng niet heeft geleid tot een bijstelling van het bestemmingsplan.

Momenteel loopt een ambtelijk en bestuurlijk proces om een toekomstbeeld voor de Vlietzone van Delft tot Leiden op te stellen, geïnitieerd door de provincie Zuid-Holland. Dit betreft de grotere Vlietzone en niet specifiek het gebied Vlietland Noord. Tijdens dit proces is door de gemeente Leiden meermaals onze zorg aangegeven over het privatiseren van delen van de Vlietzone, waaronder recreatiepark Vlietland.

5. Is het college bereid met het gemeentebestuur van Leidschendam-Voorburg en de provincie Zuid-Holland in overleg te gaan, om hen dringen te verzoeken:

a. het plan voor Vlietland in zijn geheel te heroverwegen en daarbij als uitgangspunt het behoud van natuur, rust en ruimte op te nemen?

b. Buurgemeenten (sterker) te betrekken bij eventuele planvorming voor dit gebied?

Antwoord: Zoals aangegeven bij vragen 1 en 4 heeft het college meermaals verkondigd in bestuurlijke overleggen geen voorstander te zijn van deze ontwikkeling. Daarnaast is het college zich ook bewust van de juridisch-planologische situatie ter plaatse.

Ondanks het feit dat wij het op inhoudelijke gronden niet eens zijn, blijven wij kiezen voor het constructieve gesprek om de impact van deze ontwikkeling voor Leiden en haar inwoners zo klein mogelijk te houden.

[1] ‘Leidse ‘Buren van Vlietland’ in verzet tegen vakantiepark in hun Leidschendamsche achtertuin’, Leidsch Dagblad, 7 juli 2022: https://www.leidschdagblad.nl/cnt/dmf20220707_8533160

[2] Link naar de petitie ‘Houd Vlietland groen en open voor iedereen’: https://petities.nl/petitions/houd-vlietland-groen-en-open-voor-iedereen?locale=nl