Bijdrage Begroting 2020-2023

Voorzitter,

De Partij voor de Dieren ziet de huidige klimaat- en biodiversiteitcrisis als de grootste bedreiging van onze tijd.
Om de haverklap verschijnt er een wetenschappelijk rapport waarin staat dat wij de laatsten zijn die het tij nog kunnen keren, maar dat daarvoor wel alle zeilen moeten worden bijgezet. Dat er drastische en radicale maatregelen nodig zijn om onze Aarde leefbaar te houden voor iedereen.

Wij zien een belangrijke oorzaak van deze natuur- en klimaatcrisis is ons diepgewortelde geloof in groei.
In oneindige groei. We zijn gaan geloven dat oneindige economische groei nodig is voor ons welzijn. En gaandeweg is economische groei een doel op zich geworden. Maar inmiddels staat die economische groei al lang niet meer ten dienste van alle mensen, maar slechts nog van de succesvolle, van de happy few.

We moeten toe naar een economisch systeem dat werkt voor iedereen, en dat de sociale ondergrens en ecologische bovengrens respecteert.

Voorzitter, als ik kijk naar deze begroting zie ik daarin onvoldoende de urgentie terug over ons klimaat en onze natuur. En ik zie geen borging van de sociale ondergrens.
Er wordt bezuinigd op de armsten in de stad, terwijl er gelijkertijd miljoenen worden gestoken in een peperdure en onnodige ringweg. Bovendien laten de grote stappen voor betere bescherming van onze natuur op zich wachten.

We hebben dan ook een groot aantal wijzigingsvoorstellen, die stuk voor stuk ingaan op het bewaken van de sociale ondergrens en de ecologische bovengrens.

In onze eerste motie vragen we het college om de noodtoestand voor klimaat en natuur uit te roepen. Want we leven op de pof en we putten onze Aarde uit. Als iedereen zou leven zoals wij in Nederland leven, dan hadden we bijna 3 Aardbollen nodig.
De uitputting en vervuiling van onze Aarde is inmiddels zo dramatisch dat ook het gebruik van dramatische woorden gerechtvaardigd is. Daarom stellen we voor dat ook Leiden, net als steden als Haarlem, Utrecht en Amsterdam, de noodtoestand uitroept voor klimaat en natuur.

Een volgend voorstel gaat over het bewaken van die sociale ondergrens. Want voorzitter, we zijn heel erg geschrokken van de voorgestelde bezuinigingen op het Sociaal Domein.
Het is namelijk een politieke keuze van dit college om vast te houden aan het hek. Wij gaan daar niet in mee. Wij willen af van dat hek, want het geld dat nodig is kan buiten het hek gevonden worden.

Onze volgende 2 moties gaan over heel concrete aanpassingen van ons eigen gedrag.
Ik licht er 2 onderwerpen uit: vlees eten en vliegreizen. Wat deze twee onderwerpen, vlees eten en vliegreizen, met elkaar bindt, is onze diepgevoelde weerstand om er afscheid van te nemen. En toch is dat precies wat ik hier ga voorstellen.

Want we weten dat vlees eten het milieu onevenredig belast en bovendien ernstig dierenleed met zich meebrengt. We weten dat vliegreizen zo’n beetje de meest vervuilende manier van transport is. Het is tijd om dat wat we doen in overeenstemming te brengen met dat wat we weten.

Daarom dienen we een motie in waarmee we de gemeente Leiden willen aanmelden als deelnemer aan Week zonder Vlees. Ook dienen we een motie in die oproept om dienstreizen binnen Europa, door college en ambtenaren, in principe niet meer met het vliegtuig te doen.

De volgende voorstellen gaan over hoe we als Leiden inkopen doen en onze openbare ruimte inrichten. Ook daarbij kunnen we namelijk die ecologische bovengrens veel beter bewaken.

In onze motie roepen we het college op om het R-Model met de 10 niveaus van circulariteit, te hanteren bij de inkoopprocessen van de gemeente.
De overgang naar een circulaire economie is urgent en daarom willen we niet blijven wachten totdat het college haar visie op circulaire economie aan de raad voorlegt.

Motie: duurzame trekkers
Een duurzame toekomst vraagt nu een vooruitziende blik! Daarom stellen we voor dat wanneer de gemeentelijke tractoren in 2022 vervangen moeten worden, te kiezen voor een duurzamere variant. Er zijn namelijk trekkers op waterstof en elektriciteit. Wij willen graag dat het college daar alvast naar kijkt en als dat nodig is, hiervoor financiële ruimte opneemt in de begroting van volgend jaar.

Motie: fijne schoolpleinen
Kunstgras. Het is niet duurzaam, er zitten ecologische risico’s aan en er zitten gezondheidsrisico’s aan. Toch zijn er pas weer kunstgrasvelden aangelegd, nota bene op op pleinen van scholen die zeggen een groen schoolplein te hebben (groeneschoolpleinen.nl).

Wij vinden dit niet-duurzaam en bovendien is het ook educatief niet slim. Daarom roepen we het college op om zo snel mogelijk in gesprek te gaan met Leidse scholen en afspraken te maken dat er geen kunstgrasveldjes op schoolpleinen meer worden aangelegd.

Ons laatste voorstel gaat over vroegsignalering bij huiselijk geweld.
Dierenmishandeling is een indicator voor mogelijk ander huiselijk geweld. Dit staat bekend als de Cirkel van Geweld: hierbij begint huiselijk geweld bij het zwakste gezinslid (bijvoorbeeld een huisdier). Wij missen dierenmishandeling als indicator voor huiselijk geweld op de website van bijvoorbeeld de GGD, Veilig Thuis en de Sociale wijkteams. Daarom dienen wij een motie in om daar op die websites wel aandacht aan te besteden.

Voorzitter, ik rond af. We dienen bij deze begroting veel wijzigingsvoorstellen in. En dat doen we omdat er zo ontzettend veel op het spel staat. Wij zijn de laatsten die het tij kunnen keren.
Wij zijn degenen die met elke stemming sturing kunnen geven aan hoe we verder gaan. Met elke stemming, elke keer dat wij dat knopje met ‘voor’ of ‘tegen’ indrukken, bepalen we of we respect hebben voor die sociale ondergrens en ecologische bovengrens. Of dat we doorgaan op een doodlopende weg.

Dank u wel.

Martine van Schaik - fractievoorzitter Partij voor de Dieren Leiden