Motie: Vleu­gelnoot

De Raad van de gemeente Leiden, bijeen in de vergadering van 16 september 2021,

Constaterende

- Kaukasische Vleugelnoten ook bijdragen aan klimaatadaptatie en biodiversiteit

Overwegende

- Wortelopdruk van Kaukasische Vleugelnoten kan zorgen voor hogere beheerkosten

Verzoekt het college

- Om bij het uitvoeringsbesluit een variant te ontwikkelen waarbij zoveel mogelijk Vleugelnoten behouden blijven

Martine van Schaik – Partij voor de Dieren

Antje Jordan – D66

Maarten Kersten – Partij Sleutelstad

Antoine Theeuwen – Socialistische Partij

Jitan Anandkoemar – Leiden Participeert

TOELICHTING

Dee motie beoogt zoveel mogelijk van de 12 Kaukasische Vleugelnoten die momenteel aan de Jan van Houtkade staan, te behouden. Op het moment dat vervanging aan de orde is, bijvoorbeeld als er sprake is van boomziekte, snel verslechterende conditie, gevaarzetting of ongunstige groei, kan gekozen worden uit het assortiment van het Ecologisch Register.

Het raadsvoorstel licht uitsluitend minpunten van de Vleugelnoten eruit, terwijl er ook voldoende argumenten voor behoud pleiten, namelijk:

• De Vleugelnoten zijn, door hun dichte bladerdek, prima bomen om hittestress tegen te gaan• De Vleugelnoten spelen een belangrijke rol bij het vasthouden van water• Er zijn wel degelijk dieren die baat hebben bij deze bomen: o Generalistische insecten eten ook van het blad, schors, stuifmeel en de vruchten van Vleugelnoteno Detrivoren (‘afval eters’) verwerken de dode bladeren en schorso De fysieke structuur van de boom biedt vele opties voor broedende vogels, rustende vlinders en bijen• De Vleugelnoten zijn een groeiplaats voor mossen, korstmossen en algen• Het zijn gezonde en beeldbepalende bomen• Behoud van de bomen verlaagt de kosten van het raadsvoorstel

Naast al deze positieve aspecten van het behoud van de Vleugelnoten, zien we dat door snelle evolutie in rap tempo inheemse insecten en pathogenen zich specialiseren op uitheemse plantensoorten. Daardoor gaat de stelling “inheems is beter dan uitheems” niet maar zomaar op.

Bovendien zal een nieuw geplante boom die op papier direct ecologisch waardevoller is, eerst moeten wortelen en zal er minimaal 10 jaar over doen (als alles goed gaat) om evenveel bladmassa te ontwikkelen als de bestaande gezonde vleugelnoten. En dat terwijl de komende 10 tot 20 jaar juist cruciaal zijn in het behoud van de biodiversiteit in de stad.

Bij het definitief ontwerp kan rekening gehouden worden met de neiging van de Vleugelnoten om oppervlakkig te wortelen (wat kan leiden tot wortelopdruk). Als dit op een goede manier gebeurt worden eventuele extra kosten voor herstel en reparatie, voorkomen. Deze werkwijze sluit aan bij het geldende uitgangspunt dat bestaande bomen in principe ingepast moeten worden in nieuwe plannen.