Algemene Beschou­wingen 2023

Donderdag 15 juni waren de Algemene Beschouwingen waarin de jaarstukken 2022 en kaderbrief 2023 werden behandeld. Onze volledige inbreng, uitgesproken door fractievoorzitter Martine, lees of kijk je hieronder terug.

"Voorzitter,

De lente dit jaar is oorverdovend stil. Heeft u dat gemerkt? Er zijn vrijwel geen bijen, hommels of zweefvliegen, amper vlinders. Waar mijn bloeiende vuurdoorn normaal gesproken gonst van de insecten, is het nu stil. De stilte in mijn tuin is zo oorverdovend dat ik er bang van word.

En voorzitter, de stilte in mijn tuin past bij de schrikbarende teruggang van het aantal soorten planten en dieren, de biodiversiteitscrisis. Er wordt zelfs al gesproken over de 6e uitstervingsgolf. De klimaatcrisis lijkt opeens in een versnelling te zijn gekomen met record hoge temperaturen in de oceaan en razendsnel verdwijnend poolijs.

In de afgelopen jaren zijn er heel veel rapporten verschenen die precies hiervoor waarschuwden. En toch staan er geen grote koppen in de krant, is er nog steeds geen wekelijkse klimaatpersconferentie en vliegen we weer als vanouds. We gaan eigenlijk weer terug naar het oude normaal, terwijl dat helemaal niet normaal was.

En voorzitter, daarom wil de Partij voor de Dieren dat Leiden de noodtoestand uitroept voor klimaat en natuur. We moeten nog veel duidelijker zeggen dat de klimaat- en natuurcrisis hier en nu is. We moeten veel duidelijker zeggen wat de gevolgen zijn, ook hier in onze eigen stad Leiden, namelijk extreme hitte, extreme droogte, onhoudbare regenbuien. En deze gevolgen gaan ons allemaal raken, maar de ouderen, zieken, Leidenaars met een handicap of Leidenaars met weinig geld, nog het meest.

En ik hoor u denken: ‘is de noodtoestand uitroepen dan niet een symbolische daad of veel te negatief?” Nee. Dat is het niet. Met het uitroepen van de noodtoestand erkennen we dat we in een noodsituatie zitten, doen we recht aan wetenschappelijke inzichten, zorgen we voor politieke focus en creëren we draagvlak. En voorzitter, u zult misschien versteld staan van de actiebereidheid, de saamhorigheid en het gevoel van een gedeelde missie, die dit zal oproepen. Er is veel meer draagvlak in de samenleving voor klimaat- en natuurmaatregelen dan u misschien denkt.

Voorzitter, de Partij voor de Dieren ziet de klimaat- en natuurcrisis als de hoogste prioriteit voor het Leidse beleid voor de komende jaren. En met dat in het achterhoofd hebben we ook naar de kaderbrief gekregen. We stelden onszelf de vraag: doen we alles wat er nodig is om Leiden een leefbare stad te houden voor mens en dier? En we zagen 3 soorten plannen: 1, plannen waar we blij van werden, 2, plannen waarbij we meer ambitie willen en 3, plannen waar we zo snel mogelijk de stekker uit moeten trekken.

Ik begin met de plannen waar we blij van werden. We zien bijvoorbeeld onverminderde inzet op duurzame wijkvernieuwingen waarmee hele wijken vergroend en klimaatadaptief gemaakt worden. We zien investeringen in het elektriciteitsnet die nodig zijn voor de energietransitie. Goede plannen die in principe op de steun van de Partij voor de Dieren kunnen rekenen.

Maar voorzitter, we zien ook plannen die nog onvoldoende scoren en waar we meer ambitie willen zien. Ik noem 2 voorbeelden:

Leiden wil 50% CO2 reductie realiseren in 2030. En voorzitter, met dit tussendoel, voldoen we niet eens aan de landelijke richtlijn. Die stelt namelijk dat Nederland in 2030, op 55% reductie moet zitten en eigenlijk moet mikken op 60%. En waarschijnlijk is ook dat bij lange na niet genoeg om onder de 1,5 graad opwarming te blijven. Voorzitter, we lopen al achter de feiten aan voordat we goed en wel begonnen zijn. Wat de Partij voor de Dieren betreft moeten de ambities op dit gebied flink omhoog.

Waar we ook echt inzet op willen zien is de eiwittransitie, de omslag in ons voedingspatroon waarbij we meer plantaardig eten en zo bijdragen aan een duurzaam en rechtvaardig voedselsysteem. Vlees en zuivel zijn ontzettend belastend voor het milieu en slokken bovendien nog eens de helft van de ruimte in Nederland op. Daardoor zit Nederland met grote milieuproblemen (stikstof, mest, verzuring), is het leed voor dieren niet te beschrijven, en vechten we hier in Leiden elkaar de tent uit omdat we extra huizen in een toch al te volle stad, moeten proppen. De veehouderij maakt meer kapot dan je lief is. De eiwittransitie is een deel van het antwoord hierop, juist op lokaal niveau. In 2050 zal 80% van het voedsel in steden worden geconsumeerd. Leiden als stad heeft daarom een verantwoordelijkheid om beleid te starten gericht op voedselproductie, consumptie en op een gezonde voedselomgeving.

En dan voorzitter, er zijn ook dingen waar we direct mee moeten stoppen omdat onze acties grote schade toebrengen aan de natuur en aan het klimaat.

We zien dat Leiden nog steeds geld blijft pompen in de oude fossiele economie. Denk bijvoorbeeld aan het geloof in de Warmtelinq+, en aan de aanhoudende investeringen in wegen. Deze week werd zelfs bekend dat de Leidse Ring Noord ons miljoenen euro’s meer gaat kosten, maar dat het college dat gewoon wil slikken. Maar voorzitter, dit kost ons niet alleen handenvol geld, het zorgt er ook voor dat de echt duurzame doorbraken, vertragen en uit zicht raken.

We moeten ook stoppen met het slopen van onze stadsnatuur. We zien dat het college vergroening belangrijk vindt, maar tegelijkertijd keuzes blijft maken die de natuur de das omdoet. Vorig jaar zijn er meer kapvergunningen afgegeven dan ooit, en we offeren zonder pardon een ecologische zone op aan een extra weg (Verlengde Kooilaan). Voorzitter, dit zijn restjes oud denken, oude economie, waar we dringend vanaf moeten.

Voorzitter, ik rond af. De klimaat- en natuurcrisis is hier en nu. En dat is beangstigend en beklemmend. En het vraagt heel veel van ons! Namelijk: focus, politieke moed en leiderschap. Samen kunnen we de verandering die zo hard nodig is, inzetten. En alleen dan houden we Leiden leefbaar, nu en in de toekomst, voor mens en dier.

Dank u wel."