Baggeren in broed­seizoen?

Indiendatum: mei 2014
Antwoorddatum: 27 mei 2014

Ter aanvulling op de vragen van GroenLinks over baggeren in watergangen heeft de Partij voor de Dieren de volgende vragen:

Er zijn eind april op Facebook en via de mail meer meldingen gedaan over baggerwerkzaamheden in Leiden, o.a. in de Aarstraat. In eerste instantie werd vanuit de gemeente verwezen naar het hoogheemraadschap Rijnland, maar bij nader inzien bleek het baggeren in opdracht van de gemeente te gebeuren.

Bestudering van de Natuurkalender van het Hoogheemraadschap laat zien dat baggeren van half maart tot eind mei alleen in uiterste noodzaak mag geschieden, en dan alleen met de nodige schadebeperkende maatregelen (o.a. ecologisch toezicht). Dit vanwege de aanwezigheid van broedende vogels en kuit schietende vissen en amfibieen.

Vervolgens heb ik contact gehad met de afdeling Stedelijk Beheer, die aangaf dat de werkzaamheden conform de gedragscode worden uitgevoerd. Vanwege de commotie werden werden de baggerwerkzaamheden aan de Aarstraat echter desondanks stilgelegd tot september.

Wij hebben nu de volgende vragen:

1. Hanteert de gemeente Leiden dezelfde gedragscode als het hoogheemraadschap?

Ja, zowel de gemeente Leiden als het Hoogheemraadschap hanteren de Gedragscode Unie van Waterschappen.

2. Wij begrijpen dat baggeren op termijn gunstig is voor het waterleven, maar wat was er zo verschrikkelijk urgent om in de “rode” periode te gaan baggeren?

In het kader van het “Bestuurs Akkoord Water”, waarin besloten is zo doelmatig als mogelijk overheidsgelden in te zetten, wordt de aannemer de vrijheid van uitvoering en planning gegeven zijn materieel en medewerkers eveneens doelmatig in te zetten wat een efficiënte inschrijfprijs oplevert.

Afhankelijk van de in de watergang aanwezige flora en fauna en b.v. de temperatuur in het seizoen, kan het “broedseizoen” lopen van medio maart tot wellicht medio augustus. Uitsluiting van uitvoering werkzaamheden gedurende deze periode levert een inefficiënte inschrijfprijs op wat tegenstrijdig is gelet op het “Bestuurs Akkoord Water”.

3. Waaruit bestaat het ecologisch toezicht en de verder schadebeperkende maatregelen?

In het huidige werk “baggeren achterstallig fase1” is sprake van een grootschalig baggerwerk. Dat betekent dat er gebaggerd wordt op diverse locaties waar problemen in de waterhuishouding zijn geconstateerd. Deze problemen zijn door collega’s of door bewoners van Leiden aangekaart.

De werkzaamheden worden uitgevoerd o.b.v. de bepalingen van de Gedragscode van Unie van Waterschappen. De aannemer die het werk uitvoert is een gecertificeerd en deskundig aannemer die er alles aan doet om zo zorgvuldig mogelijk te werk te gaan. De aannemer werkt conform de gedragscode en heeft een ecologisch werkprotocol opgesteld waarin staat hij hoe met de watergangen en alles wat er in en om leeft omgaat.

Toezicht op de uitvoering van de werkzaamheden wordt gedaan door een medewerker van de gemeente en een medewerker van adviesbureau Tauw. Toezicht op de specifieke zaken afkomstig uit de bepalingen van de Flora- en Faunawet wordt gedaan door een terzake kundig ecoloog van Tauw.

De aannemer en ecologisch toezichthouder voeren hun werkzaamheden in de praktijk als volgt uit:

• Twee keer per week worden, voorafgaand aan de baggerwerkzaamheden, de watergangen geïnspecteerd op de aanwezigheid van broedende vogels, paaiende vissen, amfibieën, kikkerdril etc.
• De resultaten worden met de terzake kundig ecoloog van Tauw besproken, en zonodig worden de werkzaamheden hierop aangepast, bijvoorbeeld door voldoende afstand te bewaren tot broedende vogels, aanpassingen in werkrichting etc.
• De verstoringsvrije afstand tot broedende vogels is indicatief vastgesteld op 25 m. In overleg met de terzake kundig ecoloog van Tauw kan deze per geval worden aangepast.
• Als er kikkerdril wordt aangetroffen wordt dit naar een plek verhuisd waar de baggerwerkzaamheden geen invloed hebben, of wordt -indien mogelijk- het aanwezige dril ontzien (bv door vegetatie te ontzien).
• Er wordt bij het baggeren richting 'open water' gewerkt, waardoor vissen en andere onderwaterfauna de mogelijkheid hebben zich voor de werkzaamheden uit te verplaatsen.

Voorop staat dat baggeren vrijwel altijd een effect heeft op flora en fauna in en langs de te baggeren watergangen, ongeacht het jaargetijde waarin deze worden uitgevoerd. Alles wat redelijkerwijs verwacht mag worden van de initiatiefnemer om negatieve effecten te vermijden, is op dit moment van toepassing: broedende vogels worden tijdig in kaart gebracht en ontzien, waar mogelijk wordt vegetatie langs de oevers ontzien, indien negatieve effecten niet zijn uit te sluiten wordt de planning aangepast en werkzaamheden uitgesteld etc.

Het baggeren in de gemeente Leiden gebeurt om het waterniveau in de watergangen weer op orde te brengen. Dit zorgt uiteindelijk voor een betere waterkwantiteit, waterkwaliteit en betere leefomgeving voor flora en fauna.

4. Wat voor de Aarstraat geldt, geldt dat ook niet voor andere watergangen in Leiden?

Nee, per watergang wordt specifiek gekeken naar de flora en fauna en hoe hiermee om te gaan. Voorop staat dat baggeren vrijwel altijd een effect heeft op flora en fauna in en langs de te baggeren watergangen, ongeacht het jaargetijde waarin deze worden uitgevoerd. Alles wat redelijkerwijs verwacht mag worden van de initiatiefnemer om negatieve effecten te vermijden, is op dit moment van toepassing: broedende vogels worden tijdig in kaart gebracht en ontzien, waar mogelijk wordt vegetatie langs de oevers ontzien, indien negatieve effecten niet zijn uit te sluiten wordt de planning aangepast en werkzaamheden uitgesteld etc.

5. Bent u bereid voortaan in de periode van half maart tot eind mei geen baggerwerkzaamheden te laten uitvoeren?

In het kader van het “Bestuurs Akkoord Water”, waarin besloten is zo doelmatig als mogelijk overheidsgelden in te zetten, wordt de aannemer de vrijheid van uitvoering en planning gegeven zijn materieel en medewerkers eveneens doelmatig in te zetten wat een efficiënte inschrijfprijs oplevert.

Uitsluiting van uitvoering werkzaamheden gedurende het ”Broedseizoen” levert een inefficiënte inschrijfprijs op wat tegenstrijdig is gelet op het “Bestuurs Akkoord Water”.