Schrif­te­lijke Vragen: Indi­ë­mo­nument

Indiendatum: 7 jun. 2022
Antwoorddatum: 27 jun. 2022

Op 17 februari 2022 bood demissionair minister-president Mark Rutte excuses aan, aan de bevolking van Indonesië voor het geweld van Nederlandse zijde tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog (1).

Dat dit onderwerp voor veel mensen uiterst belangrijk en emotioneel is, is afgelopen week opnieuw gebleken. Want vorige week heeft Doorbraak, uit protest, het Indië-monument in vuilniszakken ingepakt (2). De actie van Doorbraak heeft veel reacties opgeroepen, van zowel lokale als landelijke politici.

Op grond van artikel 45 van het Reglement van Orde stelt het lid Jones (PvdD) het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leiden de volgende vragen over het Indiëmonument:

1. Is college het ermee eens dat het beeld dat nu opgeroepen wordt bij het Indiëmonument niet het volledige verhaal vertelt wat betreft de Nederlandse rol in de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog? Zo nee, waarom niet?
   Antwoord: Het monument herdenkt de Nederlandse veteranen afkomstig uit Leiden die gesneuveld zijn in Nederlands-Indië. Het monument is niet bedoeld als uitleg van de geschiedenis van de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. De uitgezonden Nederlandse soldaten waren Leidse jonge mannen die dienstplichtig waren. Een deel van hen kwam om in deze oorlog.
   
2. Ziet het college ook een rol voor zichzelf om onze rol in de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog te erkennen? Zo ja, hoe zou dat eruit kunnen zien? Zo nee, waarom niet?
   Antwoord: Op dit moment zien we daar geen rol in voor de gemeente Leiden. M.u.v. de op het monument benoemde veteranen zien wij geen specifieke link tussen Leiden en de onafhankelijkheidsoorlog. Wij zien dit eerder als een nationaal onderwerp: de dienstplichtigen werden door de Rijksoverheid opgeroepen, die tevens de besluiten nam over deze oorlog.
   
3. Is het college bereid om bij dit monument meer context te plaatsen over het geweld dat heeft plaatsgevonden tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog? Denk bijvoorbeeld aan het plaatsen van een informatiebord waarop meer te lezen valt over het geweld dat in Indonesië is begaan. Zo nee, waarom niet?
   Antwoord: We beseffen dat de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog als geheel meer leed heeft veroorzaakt, maar dit monument is gewijd aan het verlies en het verdriet van omgekomen jonge Leidse mannen. Het college wil op dit moment de tekst bij het monument daarom niet aanpassen op een manier zoals hier voorgesteld; het college wil graag in breder perspectief bezien hoe aandacht geven kan worden aan de hele geschiedenis.

1 https://nos.nl/artikel/2417780-rutte-diepe-excuses-voor-structureel-geweld-in-indonesie

2 https://sleutelstad.nl/2022/06/03/doorbraak-begint-leidse-beeldenstorm/