Schrif­te­lijke Vragen Voor­ge­nomen kap van bomen aan het Schut­tersveld

Indiendatum: mrt. 2019

De gemeente Leiden is van plan om het fietspad over de Valkbrug en aan het Schuttersveld, te verleggen zodat het los komt te liggen van de rijbanen. Door deze verplaatsing van het fietspad is er geen plaats meer voor drie grote bomen (2 populieren en 1 iep). De gemeente heeft daarom een kapvergunning aangevraagd voor deze bomen.

Er is een Boom Effect Analyse (BEA) uitgevoerd waarin onderzocht is wat de impact van de voorgenomen werkzaamheden is op de aanwezige bomen. Daaruit blijkt dat de bomen op dit moment gezond zijn en dat hun maximale levensduur pas over 10 tot 30 jaar is bereikt. De conclusie is ook dat de bomen de voorgestelde werkzaamheden niet zullen overleven. Maar deze BEA stelt daarom ook 2 alternatieven voor, als men het belang van het behoud van de bomen groter vindt dan de aanleg van het fietspad. Het eerste voorgestelde alternatief is het ontwikkelen van een alternatieve route voor het fietspad. Het tweede alternatief is om het fietspad verhoogd aan te leggen.

De Partij voor de Dieren maakt zich zorgen over deze voorgenomen kap waarbij grote, oudere bomen worden gekapt. Op grond van artikel 45 van het Reglement van Orde stelt het lid Van Schaik (Partij voor de Dieren) het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leiden de volgende vragen:

1. Op dit moment ligt er al een fietspad. Wat is de dringende noodzaak dat dit bestaande fietspad moet worden verlegd?

Antwoord: Het fietspad dat er nu ligt sluit niet aan op de nieuwe Valkbrug. Het nieuwe fietspad verbindt de Valkbrug met het beoogde nieuwe profiel van het Schuttersveld, dat als onderdeel van project Centrumroute heringericht zal worden. Onderdeel van het kaderbesluit Centrumroute is een vergroening van het Schuttersveld, dat mede mogelijk wordt gemaakt door een brede middenberm te maken, tussen autorijbaan en fietspad. Dat nieuwe profiel wordt ingezet door na
de Valkbrug het fietspad te verleggen.

2. Is dit een ongevallenlocatie, waarbij de oorzaak van het ongeval (voor een deel) ligt aan de positionering van de bomen? Dan graag een overzicht van ongevallen op deze locatie in de afgelopen 2 jaar.

Antwoord: Nee, het kruispunt staat niet bekend als ongevallenlocatie. In de landelijke ongevallen database staat op het kruispunt de afgelopen vijf jaar één ongeval geregistreerd (2017). Daarnaast zijn nog twee ongevallen met fietsers bekend uit 2015 door berichtgeving uit de pers.


3. Heeft het college de in de BEA voorgestelde alternatieven onderzocht? Zo ja: wat was daarvan de uitkomst en waar kunnen we de resultaten teruglezen? Zo nee: waarom niet?

Antwoord: In het raadsbesluit Herinrichting Openbare Ruimte Lammermarkt, Nieuwe Beestenmarkt en vernieuwen Valkbrug zijn de uitgangspunten voor het project, waaronder de verkeersituatie, vastgelegd. Het raadsbesluit is kaderstellend geweest in de verdere uitwerking, waaronder de consequenties voor de bomen. Alternatieven zijn binnen het project besproken maar bij alle varianten verslechterde de verkeersveiligheid, vooral omdat steeds bleek dat bij het sparen van de bomen de voetgangers op het fietspad of de rijbaan zouden gaan lopen.

De BEA spreekt over twee alternatieven. Het eerste alternatief is het verplaatsen van het fietspad. Dit alternatief is niet beschouwd maar terzijde gelegd omdat dit tot een voor veel minder verkeersveilige situatie voor fietsers zou leiden. Het fietspad zou dan namelijk vlak bij het kruispunt met twee krappe slingers om de bomen heen gelegd moeten worden.
Het tweede alternatief is het fietspad hoger aanleggen door middels van ‘kratjes’. Dit alternatief is niet verder onderzocht om twee redenen. Het fietspad dient hiervoor al ruim buiten de kwetsbare boomzone op hoogte te worden gebracht en deze hoogte is ter plaatse niet beschikbaar i.v.m. naastgelegen bebouwing. Het verhoogd aanleggen zorgt er tevens voor dat de hellingen voor voetgangers te steil worden, terwijl op de Valkbrug juist veel energie is gestoken in het maken van flauwe en voor iedereen toegankelijke hellingen. Het verplanten van de bomen is in dit stadium ook onderzocht. Dit is echter niet mogelijk gebleken door de aanwezigheid van kabels en leidingen in het wortelpakket van de bomen.

In loop van de tijd heeft het wortelpakket zich om de aanwezige kabels en leidingen heen ontwikkeld. Bij het verplanten van de bomen zullen deze kabels en leidingen onherstelbaar worden beschadigd


4. Hoe weegt het college het belang van het behoud van de bomen ten opzichte van het belang van het verplaatsen van het fietspad?

Antwoord: Het college realiseert zich terdege dat in een drukke binnenstad de belangenafweging complex is. Het college plaatst in dit geval het belang van een verkeersveilige situatie en de fietsers en voetgangers op eerste plaats bij de herinrichting van het Schuttersveld bovenaan. Het advies uit de Bomen Effect Analyse wordt overgenomen door bij de herinrichting van het Schuttersveld groeiplaatsen voor bomen te integreren en de bomen te vervangen door 5 nieuw aan te planten bomen met een grote plantmaat. Daarnaast worden in de directe omgeving vanuit diverse andere projecten nog meer bomen aangeplant wat per saldo tot een extra impuls voor vergroening leidt.


5. Als de bomen gekapt worden, waar en op welke termijn is dan herplant van bomen voorzien? Op welke termijn zullen deze nieuwe bomen dezelfde ecologische diensten leveren als de 3 oude bomen?

Antwoord: Zo spoedig mogelijk na de kap van de bomen worden de nieuwe bomen herplant. Er zullen 5 bomen met grote plantmaat worden geplant en zal er intensieve nazorg plaatsvinden om te borgen dat de ecologische waarde van de nieuwe bomen zo snel mogelijk op peil is. Het tijdstip van planten is nog niet exact te zeggen, omdat grotere bomen lastig leverbaar zijn. In het huidige ontwerp worden plantvakken voorzien die afgestemd zijn op de geprojecteerde
compensatiebomen zodat deze te allen tijde met minimale verkeershinder kunnen worden geplant.


6. De vergunning is nog niet verleend. Is het college bereid om de aanvraag voor deze kapvergunning voor de 3 bomen in te trekken? Zo nee: Hoe past het voornemen deze 3 bomen te kappen dan bij de belofte in het beleidsakkoord dat dit college de stad zichtbaar groener gaat maken en de stelling dat vergroening op kleine schaal (zoals dit kruispunt) ook belangrijk is?

Antwoord: De gecombineerde plannen voor de Lammermarkt, Rijnsburgersingel/Maresingel, Valkbrug en Schuttersveld hebben als belangrijkste uitgangspunt dat er wordt vergroend. Op de Lammermarkt zijn veel nieuwe bomen aangebracht en zijn veel nieuwe beplanting en veel grasvlakken aangelegd. Langs de singel worden langs het Promenadepad veel nieuwe bomen aangebracht, evenals aan de gevelzijde. Concreet: aan de zuidkant van het kruispunt (aan de waterkant) worden ook nog 2 nieuwe bomen geplant en de bermen worden met beplanting ingericht. Het Schuttersveld zal nieuwe bomenrijen krijgen en op het kruispunt worden overal waar het mogelijk is bomen aangeplant. De gecombineerde plannen voor vergroening in dit deel van de binnenstad worden besproken met de Bomenbond om hen actief te betrekken bij de afwegingen om de 3 bomen op het Schuttersveld te kappen. De extra vergroening en de 5 te compenseren bomen met een grote plantmaat op het Schuttersveld, heeft het college doen besluiten de kapvergunning voor de bomen op het Schuttersveld niet in te trekken

7. Het beleidsakkoord stelt dat het college minstens een keer per jaar rapporteert over de toevoeging van groen en de impact daarvan op soortenrijkdom in de stad (p14/15). Het college maakt binnenkort het eerste jaar vol. Wanneer kunnen we deze rapportage verwachten?

Antwoord: We zullen in het tweede kwartaal van 2019 rapporteren over het groen in Leiden

Martine van Schaik – Partij voor de Dieren;