Schrif­te­lijke Vragen: Natuur­in­clusief is STOER

Indiendatum: 3 dec. 2024
Antwoorddatum: 23 jan. 2025

1.       Wat is de visie van het college op het besluit van de minister om de maatregelen met betrekking tot verblijfsvoorzieningen voor vogels en vleermuizen te schrappen en niet op te nemen in het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (Bbl)?

Antwoord:
Het college betreurt dat er een duidelijke landelijke regel mogelijk wordt geschrapt waar een brede steun voor is vanuit de bouwsector én die duidelijk aansluit bij de ambities van de gemeente Leiden. Gelukkig heeft de tweede kamer in de tussentijd wel een motie aangenomen om dat besluit weer terug te draaien. Het college hoopt daarom alsnog op invoering van de verplichte nestvoorzieningen. Een gezonde, leefbare en prettige stad om te wonen heeft biodiversiteit en soorten als vleermuizen – die o.a. tot wel 1.000 muggen en vliegen per nacht kunnen eten! – en de huismus – die ook o.a. helpt in de plaagbestrijding door voedselresten op te ruimen – hard nodig en daarvoor zijn dit soort maatregelen in deze tijd van groot belang. Het schrappen van deze regel zorgt nauwelijks voor een sneller bouwproces en ook de kosten van de regel zijn beperkt. Dit wordt ook bevestigd door de bouwwereld.

Sterker nog; het college zet in op het Soortenmanagementplan – mede overigens op verzoek en met ondersteuning van het ministerie – dat juist een grote bijdrage kan gaan leveren aan het versnellen en structureren van de natuurvergunningen (officiële naam: Vergunningen voor flora- en fauna activiteiten) door proactief de stadsnatuur te versterken. Bovendien is het soortenmanagementplan meteen ook een grote hulp voor inwoners of aannemers die aan de slag gaan met een eigen isolatie, renovatie of uitbouw omdat het ze voor wat betreft de natuurvergunningen zekerheid biedt en vaak duizenden euro’s en lange vertraging bespaard (meer informatie is onder andere te lezen in collegebrieven Z/24/3631439 van 27 februari 2024 en Z/24/3750086 van 12 november 2024). De mogelijk geschrapte standaardisering zou het soortenmanagementplan veel makkelijker hebben kunnen maken, en daardoor júist een bijdrage kunnen leveren van het versnellen van de woningbouw.

De door de minister geschrapte regel voor standaard verblijfvoorzieningen zouden ook voor meer duidelijkheid voor bouwpartijen zorgen. Om aan de wettelijke verplichtingen – waaronder het soortenmanagementplan - te kunnen voldoen zullen veel gemeentes nu namelijk met eigen regels moeten komen. Omdat het college daarnaast ook grote ambities op het gebied van biodiversiteit heeft zal het college doorgaan op de ingezette wet om natuurinclusief bouwen met voldoende nest- en verblijfplaatsen in gebouwen te standaardiseren en daarmee de woningbouw te helpen versnellen.

2.       Welke invloed heeft het niet invoeren van deze verplichting op de natuur-, duurzaamheids- en biodiversiteitsdoelstellingen van Leiden?

Antwoord:
Op dit moment wordt er door de gemeente Leiden gewerkt aan zowel een soortenmanagementplan als een nieuw toetsingskader voor natuurinclusief ontwikkelen, als praktisch toepasbare en effectievere opvolger van het eerder opgestelde puntensysteem voor natuurinclusief bouwen. Daarin is in feite de geschrapte verplichting in Leiden geborgd. We verwachten daarom dat het schrappen van de eis geen grote invloed heeft op de biodiversiteitsdoelstellingen, maar het vertraagt wel en het maakt de oplossing complexer – ook voor welwillende ontwikkelaars.

Het college beoogt het nieuwe toetsingskader in de eerste helft van 2025 af te ronden, waarna kan worden begonnen met de stappen die nodig zijn om het te borgen in het soortenmanagementplan en/of Omgevingsplan. De raad zal dan ook op de hoogte worden gesteld.

3.       Deelt het college de mening van experts dat het schrappen van de maatregel, niet of nauwelijks zal leiden tot meer of snellere nieuwbouw of renovatie? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Ja, zie het antwoord op vraag 1. Inbouw van nest- en verblijfplaatsen is bovendien op de totale kosten van een bouwproject heel goedkoop en makkelijk in te passen als van tevoren de eisen en doelstellingen duidelijk zijn en goed worden meegenomen.  Het ingetrokken voorstel voor verplichte voorzieningen voor huismussen, gierzwaluwen en vleermuizen kan in principe vaak vrijwel zonder meerkosten worden uitgevoerd omdat Pagina 2 van 4 bijvoorbeeld ook horizontale richels of dak overstekken als effectieve voorzieningen voor o.a. de gierzwaluw worden meegeteld. Inbouwkasten kunnen voor de verschillende soorten al voor 30 tot 60 euro per stuk worden aangeschaft.

4.       Welke rol ziet het college voor zichzelf in het waarborgen van natuurinclusief bouwen, nu de Rijksoverheid afziet van landelijke kaders?

Antwoord:
Het college zet komend jaar in op het versnellen en versterken van natuurinclusief bouwen met een nieuw toetsingskader en de opzet van het soortenmanagementplan. Dat doet het college onder andere in samenwerking met de corporaties en ontwikkelaars die hebben uitgesproken deze ontwikkeling te ondersteunen.

5.       Ziet het college meerwaarde in het aangaan van samenwerking met andere gemeenten en provincies (of andere relevante partners zoals de VNG, Holland Rijnland) bij het stimuleren van de aanleg van verblijfsmogelijkheden voor dieren en natuurinclusief bouwen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke?

Antwoord:
Ja hier zien we meerwaarde in. Daarom is afgelopen jaar al een samenwerking met verschillende gemeentes en de Provincie gezocht om het eerder genoemde nieuwe toetsingskader samen te ontwikkelen. Dat sluit ook aan bij de wens van veel ontwikkelaars om de regels wel duidelijk te harmoniseren.

6.       Welke samenwerkingsverbanden heeft het college op dit moment al en welke nieuwe mogelijkheden ziet ze?

Antwoord:
Het college heeft afgelopen jaar met een groot aantal gemeentes en provincies samengewerkt aan harmonisering van nieuw natuurinclusief beleid  (zie vraag 5) en gesproken hierover met onder andere alle Leidse woningcorporaties en een aantal ontwikkelaars en investeerders van grote bouwprojecten via de Leidse Samenwerkingstafel Woningbouw. Het college ziet kansen om die contacten verder aan te halen en te intensiveren, zo gaat het college in Q1 verder in gesprek met een afvaardiging van de Leidse Samenwerkingstafel Woningbouw om te kijken hoe we eventuele nieuwe regels kunnen inzetten om zowel de ecologie te versterken als bouwvergunningen kunnen versnellen.

7.       Zijn er al ontwikkelaars of bouwbedrijven actief in Leiden die hebben aangegeven gewoon door te gaan met natuurinclusieve toepassingen? Zo ja, welke?

Antwoord:
Ja, zo heeft de directeur van Heijmans Vastgoed aangegeven dat zij nestgelegenheden in hun woningbouwprojecten zullen blijven opnemen. Van verschillende andere partijen heeft het college soortgelijke geluiden gehoord, maar daarvan wordt geen overzicht bijgehouden. 8. Is het college bereid om bij gesprekken met ontwikkelaars en bouwbedrijven, aan te dringen op de toepassing van verblijfsvoorzieningen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wil het college een terugkoppeling hierover zenden aan de raad?  Pagina 3 van 4 Antwoord: Ja, dat vraagt het college al standaard op basis van het huidige puntensysteem voor natuurinclusief bouwen. De raad zal verder worden geïnformeerd als het nieuwe toetsingskader klaar is om gedeeld te worden. 9. Kan het college toezeggen dat, ondanks het besluit van de minister, de gemeente Leiden zich in blijft zetten voor verblijfvoorzieningen voor de huismus, gierzwaluw, vleermuis en andere gebouw bewonende soorten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier?  Jazeker, zie voorgaande antwoorden. Het college is blij dat de vragensteller de ingezette lijn van het college onderschrijft.

8.       Is het college bereid om bij gesprekken met ontwikkelaars en bouwbedrijven, aan te dringen op de toepassing van verblijfsvoorzieningen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wil het college een terugkoppeling hierover zenden aan de raad?

Antwoord:
Ja, dat vraagt het college al standaard op basis van het huidige puntensysteem voor natuurinclusief bouwen. De raad zal verder worden geïnformeerd als het nieuwe toetsingskader klaar is om gedeeld te worden.

9.       Kan het college toezeggen dat, ondanks het besluit van de minister, de gemeente Leiden zich in blijft zetten voor verblijfvoorzieningen voor de huismus, gierzwaluw, vleermuis en andere gebouw bewonende soorten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier?

Antwoord:
Jazeker, zie voorgaande antwoorden. Het college is blij dat de vragensteller de ingezette lijn van het college onderschrijft.